Suyun 90 yıllık hikayesi ‘Kusunlar Yer Altı Kaptajı’
Ankara Büyükşehir Belediyesi, Başkentin turizm potansiyeline sahip tarihi alanlarını günyüzüne çıkarmak ve manevi değerini anlatmak için çalışmalarına devam ediyor.
Ankara’nın Başkent ilan edilmesinin ardından artan nüfusun içme suyu ihtiyacının karşılanması için kurulan Kusunlar Yer Altı Kaptajı, Büyükşehir Belediyesinin çalışmalarıyla günyüzüne çıkarıldı. Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı ekipleri Cumhuriyet Dönemi eseri olan kaptajı da içine alan Kusunlar Anı Parkı’nı Başkentlilerle buluşturdu.
NOSTALJİK BİR YOLCULUK
Çubuk Barajı’ndan bile daha eski ve 90 yıllık bir geçmişe sahip olan Kusunlar Yer Altı Kaptajı’nın planlamasına 1925 yılında, yapımına ise 1928 yılında başlanıyor. Yapımı 1932 yılında tamamlanan kaptaj; hâlâ işlevselliğini de koruyor.
Ankara Büyükşehir Belediyesi; Cumhuriyetin 100’üncü yılında Ankara’ya su sağlamak amacıyla verilen emeklerin hatırlanması ve anısının yaşatılması amacıyla hazırladığı Kusunlar Anı Parkı, Mamak ilçesine de yeni bir nefes alanı olacak. Başkentliler parkın keyfini çıkarırken tarihi Kusunlar Yer Altı Kaptajı’nda da nostaljik bir yolculuğa çıkacak.
Tarihi kaptajın keşfedilmesi ve yeniden gündeme getirilmesine katkı sağlayan ASKİ Genel Müdürlüğü Tesisler Daire Başkanlığı Terfi İstasyonları ve Su Depoları Şube Müdürü Dr. Hayrettin Onur Bektaş, “Burası bir yer altı barajı… Her şey yerin 12 metre altında ve 63 metre uzunluğunda bir tünel bulunuyor. Burası Ankara Belediyesinin 1925 yılında planladığı ilk içme suyu tesisi ve Ankara’ya 90 yılı aşkın süredir, hala, Ankara’ya su sağlayan bir yer altı barajı… Ayrıca burada bulunan köprünün altından tertemiz bir Kosonlar Deresi akıyor, Ankara’da böyle bir tesisi bulmak çok olası değil” dedi.
Cumhuriyetin ilk teknik insanlarının, mühendislerinin ve belediyecilerinin de ölümsüzleştirileceğini ifade eden Bektaş, “Yer altında bulunan tünelin benzer bir repkilasını da parkın girişine koyduk. Bu tünelin duvarlarının bir tarafından delikler var. O deliklerden yer altı suları süzülerek tünele doluyor. Buradan da Kayaş ve Mamak’ın bazı mahallelerine su veriliyor” ifadelerini kullandı.
Ankara’nın tarihi su kaynaklarına sahip çıkarak kurtarmayı planladıklarını belirten Bektaş sözlerine şöyle devam etti:
“Burası Ankara’nın erken Cumhuriyet Dönemi'nin ilk tesislerinden biri… Şehrimizde buna benzer tesislerden 3-4 tane kaldı. Bunlar Hanımpınarı Kuyu Binası ile Bedesten, Atpazarı ve Çankaya Su Depoları. Umarım önümüzdeki süreçte Çubuk Barajı ve Kosunlara sahip çıktığımız gibi bu diğer tesisleri de kurtarmayı başarırız.”
TARİH VE DOĞA İÇ İÇE
Toplamda 25 bin metrekarelik alana kurulan, tarih ve doğanın bir araya getirildiği Kusunlar Anı Parkı’nın 17 bin metrekarelik alanı; meyve ağaçları, çocuk oyun alanları, otopark ve asma köprünün yanı sıra kuru peyzaj ile oluşturulan sembolik su yolları, ahşap köprüler ve yer altını simgeleyen kaptaj alanlarından oluşuyor.
Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkalığında görevli Peyzaj Mimarı Ceren Gülen, alanda yapılan çalışmalar hakkında şu bilgileri verdi:
“Mamak Kusunlar’a kazandırdığımız anı parkı; 25 bin metrekare alana sahip. 17 bin metrekaresi yeşil alan olarak değerlendirildi. Parkın içerisinde meyve ağaçları, çocuk oyun grupları, kuru peyzaj düzenlemesi ile sembolik su yolu, anı duvarı, temsili kaptaj anıtları, ahşap köprüler, 45 araçlık otopark, tuvalet, dumansız piknik alanları, meydanlar, yürüyüş yolları ile tarih ve doğayı içi içe getiren bir park inşa ettik.”