DEÜ’den çarpıcı NBA araştırması:

Sirkadiyen ritmin takımlara etkisi incelendi

Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ), “Sirkadiyen Ritmin NBA Takımlarının Performanslarına Etkisi” üzerine bir araştırma yürüttü. Üniversitenin Necat Hepkon Spor Bilimleri Fakültesi ve Sağlık Bilimleri Enstitüsü öğretim elemanları tarafından yürütülen bilimsel çalışmada, Amerikan Profesyonel Basketbol Ligi’nde (NBA) 2000-2021 yılları arasında gerçekleşen 21 ardışık sezonu kapsayan 25 binin üzerinde karşılaşma incelendi. DEÜ’nün kısa sürede yüksek erişim rakamlarına ulaşan ve çarpıcı sonuçlar ortaya koyan makalesi, çok sayıda uluslararası basın kuruluşu tarafından da haber bültenlerine taşındı. Makalede, ileri yönde jetlag etkisi altında olan ev sahibi takımların performansının arttığı tespit edildi.  Batı takımları daha avantajlı DEÜ Necat Hepkon Spor Bilimleri Fakültesi Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı’ndan Öğretim Görevlisi Dr. Fırat Özdalyan, DEÜ’nün küresel boyutta adının geçtiği bir makale ortaya koymalarından duyduğu mutluluğu dile getirdi. Araştırmanın kısa sürede yayıldığına ve önemli erişim rakamlarına ulaştığını belirten Özdalyan, “NBA takımlarının sirkadiyen ritimden nasıl etkilendiklerini inceleyen bir araştırma gerçekleştirdik. Bu süreçte büyük bir yüzölçümü kapsayan Amerika kıtasında, bilindiği gibi farklı saat ve zaman dilimleri mevcut. Takımlar sürekli seyahat halindeler ve dolayısıyla sıklıkla jetlag ve sirkadiyen ritim bozulmalarına maruz kalabiliyorlar. Bu durumun takım oyuncularının performanslarına etkilerini inceleyen araştırmamızda çarpıcı sonuçlar elde ettik. Örneğin deplasman maçları nedeniyle sirkadiyen ritmi Doğu’daki zaman dilimine adapte olmuş bir Batı takımı, kendi şehrine döndüğünde ileriye doğru bir jetlag etkisine maruz kalıyor ve bu durum takım performansını pozitif etkiliyor. Bu tür bir durum sadece Batı’daki takımlarda söz konusu olabildiği için bu takımlar kendi evinde oynadığı maçlarda sirkadiyen ritim avantajını elinde tutuyor. Bu da tabii takımların galibiyet oranlarına yansıyan bir sonuç olarak dikkat çekiyor” dedi. 25 bin karşılaşma incelendi Özdalyan, makaleye yönelik gerekli verilerin toplanması ve analizlerin ortaya çıkmasının yaklaşık 2 yılda tamamlandığı belirtti. Özdalyan, “21 ardışık sezon kapsamında 25 binin üzerinde normal sezon karşılaşmasını incelediğimiz araştırmamız, dünya çapında saygın dergilerde ve haber kuruluşlarında yer aldı” dedi.